หลายคนอาจเคยเจอสถานการณ์ที่ต้องการเงินก้อนด่วน หนึ่งในทางออกที่คนมีบ้านมักเลือกใช้คือการจำนองบ้านกับผู้รับจำนองขายฝาก เพราะการจำนองช่วยเปลี่ยนบ้านหรือที่ดินที่มีอยู่ ให้กลายเป็นเงินทุนได้ทันที โดยไม่ต้องเสียสิทธิ์การอยู่อาศัย ขณะเดียวกันก็สามารถใช้มูลค่าทรัพย์สินมาสร้างสภาพคล่องทางการเงินได้ จึงถือเป็นตัวเลือกที่ช่วยเพิ่มโอกาสในการจัดการด้านการเงินอย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งสำหรับการใช้จ่ายฉุกเฉิน การลงทุน หรือการต่อยอดธุรกิจ
ในบทความนี้เราจะพาทุกคนไปทำความเข้าใจการจำนองบ้านมากขึ้นว่ามีข้อดี ข้อเสีย หรือข้อควรระวังอะไรบ้างที่ผู้กู้ควรรู้ เพื่อให้การขอสินเชื่อเป็นไปอย่างราบรื่น ตอบโจทย์ความต้องการที่สุด
จำนองบ้าน คืออะไร?
จำนองบ้านคืออีกหนึ่งรูปแบบของการขอสินเชื่อ โดยที่ผู้กู้จะทำการขายฝากบ้านด้วยการนำทรัพย์สินที่เป็นอสังหาริมทรัพย์ เช่น บ้าน คอนโด หรือโฉนดที่ดิน ไปวางเป็นหลักค้ำประกันแก่ผู้รับจำนองขายฝากบ้าน และ ผู้รับจํานองโฉนดที่ดิน เช่น สถาบันการเงิน เป็นต้น ซึ่งในระหว่างที่ดำเนินการชำระหนี้นั้น ผู้จำนองบ้านจะยังสามารถครอบครองและอาศัยภายในบ้าน คอนโด หรือที่ดิน ที่จำนองได้
ทรัพย์สินที่สามารถจำนองได้มีอะไรบ้าง?
ก่อนที่จะไปเข้าใจถึงรายละเอียดต่าง ๆ ในการจำนองบ้าน เรามาเข้าใจถึงบทบาทของการจำนองทรัพย์สินกันก่อน โดยการจำนองจะเป็นการขอเงินสินเชื่อ ซึ่งผู้จำนองสามารถเลือกจำนองได้ทั้งทรัพย์สินที่เป็นอสังหาริมทรัพย์ และสังหาริมทรัพย์ โดยจะมีความแตกต่างกัน ดังนี้
อสังหาริมทรัพย์
การจำนองอสังหาริมทรัพย์ จะเป็นการนำทรัพย์สินที่ไม่สามารถเคลื่อนย้ายได้ มาวางเป็นหลักค้ำประกัน เช่น การจํานองบ้านไม่เช็คบูโร, จำนองคอนโด, อาคารพาณิชย์ และจํานองโฉนดที่ดิน เป็นต้น กับผู้รับจำนองบ้าน หรือรับจำนองบ้านพร้อมที่ดิน โดยข้อดีของการจำนองอสังหาริมทรัพย์ คือผู้กู้จะได้รับเงินก้อนใหญ่ เนื่องจากเป็นทรัพย์สินที่มีมูลค่าสูง สำหรับประเภทการจำนองอสังหาริมทรัพย์ มีดังนี้
- การจำนองบ้าน เป็นการนำบ้านหรือที่อยู่อาศัยไปจำนอง ไม่ว่าจะเป็น บ้านเดี่ยว, บ้านแฝด, คอนโด หรือทาวน์โฮม เป็นต้น
- การจำนองที่ดิน สามารถทำได้ทั้งการจำนองที่ดินเปล่า หรือที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้าง เป็นต้น
- การจำนองอาคารพาณิชย์ เป็นการนำอาคารสำหรับประกอบธุรกิจมาจำนอง ไม่ว่าจะเป็นตึกแถว, อาคารสำนักงาน หรือห้างสรรพสินค้า เป็นต้น
สังหาริมทรัพย์
การจำนองสังหาริมทรัพย์ จะเป็นการนำทรัพย์สินที่สามารถเคลื่อนย้ายได้มาวางเป็นหลักค้ำประกัน เช่น รถยนต์, รถมอเตอร์ไซต์, ทอง, เครื่องใช้ไฟฟ้า และของที่มีมูลค่า ซึ่งวงเงินที่จะได้รับก็จะน้อยกว่าการจำนองอสังหาริมทรัพย์
การจำนองบ้าน vs ขอสินเชื่อบ้านแลกเงิน ต่างกันไหม?
มาถึงตรงนี้หลายคนอาจสงสัยบ้าน การจำนองบ้านและสินเชื่อบ้านแลกเงินนั้น มีความแตกต่างกันอย่างไร เพราะทั้งสองสินเชื่อ มีการนำบ้านไปวางเป็นหลักประกันเพื่อขอสินเชื่อเหมือนกัน ซึ่งเงื่อนไข และความแตกต่างของ การจำนองบ้านและสินเชื่อบ้านแลกเงิน มีดังนี้
การจำนองบ้าน
การจำนองบ้านนั้น จะเป็นการที่ผู้กู้ทำการจำนองขายฝากบ้าน หรือที่ดิน ไปวางเป็นหลักค้ำประกันกับผู้รับจํานองขายฝากที่ดิน เพื่อขอสินเชื่อ โดยที่ไม่จำเป็นต้องดำเนินการโอนบ้านแต่อย่างใด ซึ่งวงเงินของการจํานองบ้านดอกเบี้ยจะขึ้นอยู่กับข้อตกลงของผู้รับจำนองบ้าน แต่ทั้งนี้ผู้จำนองบ้าน และผู้รับขายฝากที่ดินทั่วประเทศ จะต้องดำเนินการจดทะเบียนต่อหน้าเจ้าหน้าที่ ณ กรมที่ดิน แต่ทั้งนี้ หากผู้กู้เกิดการผิดชำระหนี้ ผู้รับจํานองบ้านติดธนาคาร สามารถดำเนินการฟ้องร้องต่อผู้กู้ได้
ขอสินเชื่อบ้านแลกเงิน
สำหรับสินเชื่อบ้านแลกเงินนั้น จะเป็นการที่ผู้กู้นำบ้านไปวางเป็นหลักประกัน เพื่อขอสินเชื่อจากสถาบันการเงิน โดยจะมีการประเมินราคาบ้าน จากนั้นผู้กู้จะได้รับเงินก้อนเพื่อนำไปใช้จ่ายตามอเนกประสงค์ และผู้กู้จะต้องชำระเงินเป็นงวด ๆ พร้อมดอกเบี้ย จนกว่าจะครบวงเงินที่กำหนด ข้อดีของสินเชื่อบ้านแลกเงินคือ ผู้กู้มีโอกาสได้วงเงินที่สูง ประมาณ 80 – 90% ของราคาประเมินบ้าน และสามารถเลือกผ่อนระยะยาวได้ตามความสะดวก
การจำนองบ้านมีข้อดีและข้อควรระวังอะไรบ้าง?
การจำนองบ้านนั้น ก็ไม่ต่างจากสินเชื่อเงินกู้อื่น ๆ ที่มีทั้งข้อดี ข้อเสีย ที่แตกต่างกันไป ไม่ว่าจะเป็นการจำนองบ้านกับธนาคาร หรือจำนองบ้านที่ไม่ใช่ธนาคาร ที่ผู้จำนองบ้านจะต้องทำความรู้ ทำความเข้าใจ ก่อนนำบ้านไปจำนอง มีดังนี้
ข้อดีของการจำนองบ้าน
- สามารถขอวงเงินที่สูงได้ เพราะบ้านเป็นทรัพย์สินที่มีมูลค่าสูง โดยเฉพาะการจำนองบ้านกับสถาบันการเงิน เช่น จํานองบ้านธอส จะมีโอกาสที่ผู้จำนองบ้าน ที่ต้องการใช้เงินจำนวนมาก สามารถขอวงเงินที่สูงได้
- ยังคงเป็นเจ้าของทรัพย์สิน ถึงแม้จะนำบ้านไปจำนองกับผู้รับขายฝากบ้าน แต่ผู้จำนองจะยังมีสิทธิ์การเป็นเจ้าของบ้าน และพักอาศัยเหมือนเดิม
- อัตราดอกเบี้ยต่ำ สำหรับการจำนองบ้านกับธนาคาร เช่น จํานองที่ดินกับธนาคารออมสิน หรือจำนองบ้านธนาคารอาคารสงเคราะห์ ทางธนาคารจะกำหนดอัตราดอกเบี้ยที่ต่ำกว่าสินเชื่อส่วนบุคคล ช่วยเพิ่มความสะดวกต่อการผ่อนชำระมากขึ้น
ข้อควรระวัง
- เสี่ยงต่อการที่ทรัพย์สินจะถูกยึด ในกรณีที่ผู้กู้ไม่สามารถชำระหนี้ได้ตามที่ตกลงไว้กับผู้รับจํานองขายฝาก หรือนายทุนรับขายฝากเอง อาจทำให้ผู้รับจำนองฟ้องร้อง จนนำมาสู่การถูกยึดทรัพย์สินในท้ายที่สุด
- กระบวนการที่ซับซ้อน โดยกระบวนการของการจำนองบ้าน จะมีความซับซ้อน ยุ่งยากกว่าสินเชื่ออื่น ๆ เช่น การประเมินราคาบ้าน การเตรียมเอกสาร และต้องดำเนินการ ณ สำนักที่ดิน เป็นต้น
สรุป
การจำนองบ้าน ถือเป็นอีกหนึ่งทางเลือกทางการเงินที่ช่วยให้ผู้กู้สามารถเข้าถึงวงเงินก้อนใหญ่ได้ จุดเด่นคือดอกเบี้ยที่ต่ำกว่า และความยืดหยุ่นในการผ่อนชำระ แต่ก็มีข้อควรระวังคือหากผิดนัดชำระหนี้ตามสัญญา อาจเสี่ยงต่อการสูญเสียทรัพย์สินได้ ดังนั้นก่อนจะนำบ้านหรือที่ดินไปจำนองกับผู้รับจำนองหรือนายทุนรับขายฝากเอง ผู้กู้ควรศึกษารายละเอียด เงื่อนไข และข้อดีข้อเสียให้ถี่ถ้วน เพื่อวางแผนการเงินอย่างรอบคอบ การเข้าใจกลไกของ การจำนองบ้าน จึงไม่เพียงช่วยให้ได้วงเงินที่ต้องการเท่านั้น แต่ยังช่วยให้สามารถรักษาทรัพย์สินและสร้างความมั่นคงทางการเงินในระยะยาวได้อีกด้วย